کتاب داتی

کتاب داتی نوشتهٔ عبدالرزاق قورنه و ترجمهٔ افسانه عسکر مطلق است. انتشارات سخنوران این رمان معاصر آفریقایی را منتشر کرده است.

درباره کتاب داتی

کتاب داتی (Dottie) یک رمان معاصر و آسیایی است که نویسنده در آن تجربیات مهاجرانی را که در بدو ورود به بریتانیا مورد تحقیر، خصومت یا بی‌تفاوتی قرار گرفتند، سخن گفته است. عبدالرزاق قورنه که این کتاب را در ۱۵ فصل نوشته، داستان دختری آسیایی و ساکن انگلستان را روایت کرده است که مرگ مادرش، او و خواهر و برادرش را بی‌سرپرست می‌کند. آن‌ها توسط مسئولان رفاه اجتماعی به پرورشگاه فرستاده و از یکدیگر جدا می‌شوند. حالا که داتی ۱۸ساله شده و شغل خودش را دارد، تصمیم می‌گیرد فقدان خانواده را در زندگی‌اش جبران کند؛ به همین منظور، خواهر و برادرش را نزد خود می‌آورد، اما اوضاع آن‌گونه که گمان می‌کند پیش نمی‌رود و اداره‌کردن آن دو نفر سخت‌تر از آن است که داتی پیش‌بینی می‌کرد. داستان «داتی» شرح جذابی است از سومین نسلِ رنگین‌پوستان مهاجر که هویت آن‌ها با تعصبات نژادی، تبعیضات جنسیتی و شهروندی، کنترل و قانون‌گذاری می‌شود. داتی در این داستان از ابتدا برای غلبه بر نیروهایی که از موفقیت‌ها و پیشرفت‌های او در زندگی ممانعت می‌کنند، می‌جنگد. او می‌کوشد با عبور از خرابه‌های زندگی گذشته‌اش، فصلی تازه را ورق بزند. این دختر جوان و هم‌وطنانش تنها به‌علت اینکه سفید نیستند و هیچ نشانهٔ بارزی از تعلق‌داشتن به انگلستان ندارند، شهروندانِ درجه‌دو به حساب می‌آیند. داتی در تلاش است تا خودش را در قاعدهٔ کشوری که در آن متولد شده، جای دهد؛ کشوری که هنوز با او مثل فردی بیگانه رفتار می‌کند. داتی در کشور خودش به حاشیه رانده می‌شود و با این دوگانگی و عدم تعلق دست‌به‌گریبان است. او مطمئن نیست خارج از تعاریف نژادپرستی انگلیسی چه هویتی دارد؛ ازاین‌رو تلاش آگاهانه برای رشد و ارتقای فردی، هستهٔ مرکزی کتاب داتی را تشکیل داده است.

خواندن کتاب داتی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران ادبیات داستانی معاصر آفریقا و قالب رمان پیشنهاد می‌کنیم.

درباره عبدالرزاق قورنه

عبدالرزاق قورنه یا «عبدالرزاق گورنا» (Abdulrazak Gurnah) در ۲۰ دسامبر ۱۹۴۸ در زنگبار در تانزانیا متولد شد. در سال ۱۹۶۸ میلادی برای ادامهٔ تحصیلات به بریتانیا سفر کرد. بیشتر کارهای او دررابطه‌با سواحل شرق آفریقا یا زنگبار است. رمان‌های او قهرمانان شرق آفریقا را به‌عنوان بخشی از یک جهان بزرگ‌تر و در حال تغییر در سطح بین‌المللی شناسانده است. قورنه از شناخته‌شده‌ترین نویسندگان آفریقایی‌تبار است که موفق به دریافت جایزهٔ نوبل در سال ۲۰۲۱ شد. او کارهایش را به دو زبان سواحلی و انگلیسی به رشتهٔ تحریر درآورده است. در مجموعه آثار‌ این نویسنده، استفاده از سبک‌های بیانی مختلف برای نشان‌دادن حرکت مردم از اقیانوس هند و ناحیهٔ شرق آفریقا به فراسوی آن، به‌ویژه انگلستان مشهود است. سومین رمان قورنه  «داتی» (Dottie) نام دارد. رمان «بهشت» از مهم‌ترین آثار او محسوب می‌شود که در سال ۱۹۹۴ به فهرست کوتاه جایزهٔ «بوکر» راه یافت. «گریز» (۲۰۰۵) و «کنار دریا» (۲۰۰۱) دو رمان معروف دیگر این نویسنده هستند که هر دو به جمع نامزدهای اولیهٔ جایزهٔ بوکر راه یافته بودند؛ همچنین «زندگی پس از مرگ» (۲۰۲۰) آخرین رمان عبدالرزاق قورنه است که به جمع نامزدهای نهایی جایزه «جورج اورول» راه یافته بود.

بخشی از کتاب داتی

««اوه، هادسون» سوفی جیغ کشید. اگر می‌خواست با عجله به سمت پرده برود داتی جلویش را نمی‌گرفت. ولی داتی انگشتش را جلوی لب‌های او گذاشت او را از بیشتر گفتن بازداشت. او سرش را به سمت تختخواب‌ها برد و وقتی خواهرش سرش را برای اعتراض با خشونت تکان داد، داتی دستش را دور شانه‌ی او گذاشت و او را هل داد. سوفی ادای داد زدن را در آورد و آن‌ها خنده‌ی تلخی ردوبدل کردند. این می‌گذره، داتی فکر کرد، همین‌طورکه خود را برای خواب آماده می‌کرد. او پسر کوچکی بود که به طور خودخواهانه‌ای پریشان شده بود، چون مجبور شده بود به سختی‌های زندگی فقیرانه بعد از لوس شدنش با والدین رضایی برگردد. این چیزی بود که داتی از آن می‌ترسید ولی مطمئن بود این می‌گذرد. و شاید آن‌قدر هم تعجب نداشت که هادسون خیلی خشمگین شود، این روز سختی برای او بود. او چگونه پسری می‌بود اگر نمی‌توانست حس وفاداری به افرادی که برای دو سال مراقب او بودند و شاید حتی با محبت با او رفتار کرده باشند، داشته باشد؟ نه، داتی فکر کرد، نیازی به اغراق نیست. ممکن است آن‌ها از او مراقبت کرده باشند و همه چیز برای او فراهم کرده باشند اما چگونه احتمال دارد که جایی در قلبشان برای پسر سیاهی پیدا کرده باشند که از نظر آن‌ها هیچ چیز نبود، تنها کسی که در پرونده پیدا کرده بودند.»