کتاب مقاومت مردمی در حماسه آمل

مقاومت مردمی در حماسه‌ی آمل نوشته ناصر شعبانی به واکاوی واقعه ششم  بهمن ۱۳۶۰ در این شهر می‌پردازد.

قرن بیستم شاهد رسوخ انديشه‌های چپ به ايران بود و گروه‌های متأثر از اين ايدئولوژی در برهه‌های مختلف اعم از جنبش مشروطه، نهضت ملي شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی ايران به فعاليت پرداختند. حزب توده که پس از شهريور ۱۳۲۰ و اشغال ايران نماد و سخنگوی جريان چپ ايران بود به تدريج پس از کودتای ۲۸ مرداد و ضرباتی که از رژيم متحمل شد، به حالت احتضار درآمد و صرفا به تبليغات عليه رژيم در بيرون از مرزهای ايران اکتفا کرد.

در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ ش متأثر از رونق و رواج جريان جنگ چريکی در جهان و به ويژه مبارزات چريک‌هايی چون چگوارا و کاسترو در آمريکای لاتین و توفيق اين جريان در آن نقطه عالم در براندازی حکومت‌های وابسته به بلوک غرب، تب مبارزه چريکی در جهان سوم نيز شدت گرفت. علاوه بر اين، پيروزی انقلاب چين به رهبری چريکی به نام مائو و عوض شدن راه وی از شوروی سوسياليستی باعث شکل‌گيری انواع گروه‌های چپ با تئوری‌های مختلف برای مبارزه با رژيم‌های وابسته به غرب شد. اين گروه‌ها در ايران متأثر از فضای علم‌زدگی مارکسيستی به تبيين جامعه و تاريخ و نحوهی مبارزه با رژيم پهلوی می‌پرداختند و می‌کوشيدند با به‌کاربستن انواع اين تئوري‌ها در مبارزه، رژيم پهلوی را سرنگون کنند که البته به دليل نداشتن پايگاه مردمی و اختالفات داخلی منشعب شده و توسط رژيم مهار و تضعيف شدند و هيچ توفيق قابل مالحظه‌ای نداشتند. یکی از گروه‌های چپ‌گرا اتحادیه کمونیست‌ها بود. اتحادیه کمونیست‌ها در یال ۱۳۵۵ در خارج از ایران تشکیل شد و اعضای آن اغلب از طبقات مرفه ایران بودند

آنان غالبا دانشجويانی بودند که برای تحصيل به ایلات متحده فرستاده شده بودند. اتحاديه تحت تأثير شکاف در اردوگاه کمونيسم به تز مبارزاتی مائو گرايش يافتند و به مقابله با امپرياليسم می‌انديشيدند. با پيروزی انقلاب اسلامی اعضای اتحاديه به ايران آمدند و با مشاهده فضای انقلابی کشور و حمايت کامل مردم از انقلاب چاره‌ای جز همراهی نديدند و بعضا با حوادث آن سال‌ها مانند تسخير لانه جاسوسی توسط دانشجويان پيرو خط امام و جنگ تحميلی عراق همدلی نشان دادند. اما به علت اعتقاد به مارکسيسم از ماهيت اسلامی نظام جمهوری اسلامی منزجر بودند و در پی مخدوش‌کردن چهره مکتب اسلام برآمدند. همين انزجار باعث شد تا به جمع‌آوری سلاح و نهايتا به رويارويی با نظام بپردازند.

در اين راستا، اتحاديه درصدد برآمد طبق تزهای کمونيستی که شمال ايران را «خط استالينگراد» می‌ناميد، به شهر آمل حمله کند و به زعم خود از آنجا قيام سراسری را عليه نظام برپا نمايد.

اثر پيش رو به نحوه تدارک اين حمله توسط اتحاديه و عکس‌العمل نيروهای نظامی و امنيتی نظام و نيروهای مردمی با اين حرکت پرداخته است. تدوين‌گر اثر محور بحث را روايت یکی از شاهدان و نيروهای مؤثر در سرکوب قيام قرار داده و در کنار آن، انبوهی از منابع موجود درباره واقعه را بررسی کرده است. همچنين با برخی از شاهدان واقعه نيز مصاحبه کرده و به غنای کار افزوده است. در پايان اثر و بخش پيوست‌ها، اعترافات و اعلامیه‌های اتحاديه کمونيست‌ها نيز آمده است که مکمل مطالب و روايت شاهدان است.

خواندن کتاب مقاومت مردمی در حماسه آمل را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

علاقه‌مندان به تاریخ معاصر و علوم اجتماعی و سیاسی را به خواندن این کتاب دعوت می‌کنیم

بخشی از کتاب مقاومت مردمی در حماسه آمل

جمهوری اسلامی پس از پیروزی انقلاب به تمام افراد و گروه‌ها فرصت داد تا آزادانه هر عملی را می‌خواهند انجام دهند و هر روزنامه‌ای که خواستند منتشر کنند، ولی دیدید که اینها چگونه عمل کردند. اینها با اسلحه به جان مردم افتادند و رسماً علیه اسلام قیام کردند. امروز تبلیغات می‌کنند که تنها صدی شش یا صدی ده از مردم طرفدار جمهوری اسلامی می‌باشند. تمام آمال و آرزویشان شمال بود و معتقد بودند که شمال (کشور) صد در صد با جمهوری اسلامی مخالف‌اند.

از طرف دیگر آنها تمام نیرویشان را از همه‌جا جمع کردند و به شهر آمل وحشیانه و غافلگیرانه حمله کردند به امید آنکه مردم هم با آنها هستند، پس آمل را می‌شود فتح کرد و از آنجا شهرهای دیگر را، ولی متوجه شدید که چه شد. مردم چنان با آنان به مبارزه پرداختند و توی دهن آنان زدند که نتوانستند حتی برای چند ساعت مقاومت کنند، مخالفت مردم مهم است. ما باید از شهر آمل و مردم فداکار آن تشکر کنیم».

صحیفه نور، ج ۱۶،‌ ص ۲۳

هزار سنگر یعنی چه؟‌ این سنگر دل‌هاست؛ هزار تا هم نیست، هزاران سنگر است؛ به عدد هر مؤمنی، هر انسان با انگیزه‌ی باشرفی، یک سنگر در مقابل تهاجم دشمن وجود دارد.

امام خامنه‌ای