کتاب چلچراغ های شمس

کتاب «چلچراغ های شمس» نوشتۀ مهدی سیاح زاده  است و انتشارات مهراندیش آن را منتشر کرده است. کتاب چلچراغ‌های شمس، شرح و تفسیر  ۲۸۰ غزل شورانگیز دیوان شمس است. 

درباره کتاب چلچراغ های شمس

مثنوی مولوی از همان ابتدا که سروده شد خوانندگان بسیاری را به خود جذب کرد و حتی در مکتب‌خانه‌های آن دوران تدریس می‌شد. اما غزلیات شمس با اینکه یکی از شاهکارهای ادبیات و عرفان جهان به‌حساب می‌آید، تا ۲۰۰۰ سال پیش از اقبال عمومی برخوردار نبود و فقط پژوهشگران عرفان و مولوی‌شناسان به این اثر توجه می‌کردند. این اتفاق چند دلیل دارد؛ اولین دلیل این است که درون‌مایۀ اصلی غزلیات شمس عشق است و همین واژه مفهوم مناسبی از دید اخلاق دینی در آن زمان نبود. دیگر اینکه فهم و درک ابیات غزلیات شمس نیازمند آگاهی از عرفان ویژۀ مولوی و ترمینولوژی آن دارد و بدون پیش‌زمینه فهم آن ممکن نیست.

ازآنجا که مولوی هنگام سرودن بسیاری از غزل‌های دیوان شمس در حال سماع و در حالت ناهشیاری بود، در برخی از ابیات خودش هم نمی‌دانست که چه می‌گوید و انگار کسی یا نیرویی این ابیات شگفت‌انگیز را از دهانش بیرون می‌ریخت و مریدانش به‌صورت نوشتاری آن را جمع‌آوری می‌کردند.

از نظر مهدی سیاح زاده مجموعۀ غزل‌های شمس چلچراغ‌هایی هستند که هستی انسان را با نور خود درخشان می‌کردند به همین دلیل نام این سلسله شرح غزلیات شمس را چلچراغ‌های شمس گذاشته است و هر چلچراغ شامل ۴۰ غزل می‌شود که در این کتاب مهدی سیاح‌زاده ۷ چلچراغ یعنی ۲۸۰ غزل را ارائه کرده است. او تمام غزل های این کتاب را از مجموعۀ ۱۰جلدی دیوان کبیر با تصحیحات و حواشی استاد بدیع‌الزمان فروزان‌فر برداشته است.

هدف مهدی سیاح زاده از کتاب چلچراغ‌های شمس آشناکردن عاشقان مولانا با غزلیات شمس است بنابراین غزل‌هایی را انتخاب کرده است که قابل‌فهم‌تر باشند. سیاح‌زاده تلاش کرده است تا ابیات دشوار را حذف و مطالب را به ساده‌ترین شکل ارائه دهد تا بلکه خوانندگان آن‌ها را فهم کنند و هم انگیزه‌ای شود برای شناخت هرچه بیشتر و عمیق‌تر افکار مولانا و رجوع به کتاب‌های مفصل‌تر و موثق‌تر. توضیحات و تفسیرهایی که برای غزل‌ها در این کتاب آمده است، مطالبی است که مهدی سیاح زاده در کلاس‌های عرفان مولانا در لس‌آنجلس برگزار کرده است. او همچنین بر این نکته تأکید دارد که مطالب کتاب استنباط شخصی از مفاهیم غزلیات شمس است.

خواندن کتاب چلچراغ های شمس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به علاقه‌مندان به شعر فارسی مخصوصاْ دوستداران شعر کهن پیشنهاد می کنیم.

بخشی از کتاب چلچراغ های شمس

«آب زنید راه را هین که نگار می‌رسد

مژده دهید باغ را بوی بهار می‌رسد

راه دهید یار را آن مه ده چهار را

کز رخ نوربخش او نور نثار می‌رسد

چاک شدست آسمان غلغله ایست در جهان

عنبر و مشک می‌دمد سنجق یار می‌رسد

رونق باغ می‌رسد چشم‌وچراغ می‌رسد

غم به کناره می‌رود مه به کنار می‌رسد

تیر روانه می‌رود سوی نشانه می‌رود

ما چه نشسته‌ایم پس شه ز شکار می‌رسد

باغ سلام می‌کند سرو قیام می‌کند

سبزه پیاده می‌رود غنچه سوار می‌رسد

خلوتیان آسمان تا چه شراب می‌خورند

روح خراب و مست شد عقل خمار می‌رسد

چون برسی به کوی ما خامشی است خوی ما

زان که ز گفت‌وگوی ما گردوغبار می‌رسد»